Energiesystemen

Energie wordt vanuit onze voeding omgezet tot de uiteindelijke stof ATP (andenosinetrifosfaat). Dit stofje is de drager van energie in alle cellen van ons lichaam, en wordt gebruikt om energie te leveren waar en wanneer het nodig is. Het vormen van ATP kan op verschillende manieren, namelijk met zuurstof (aeroob) of zonder zuurstof (anaeroob). Hiervoor worden drie systemen gebruikt (op volgorde van het in werking treden van); het ATP-CP-systeem, het (anaerobe) glycolyse systeem en het oxidatieve systeem. Bij bijvoorbeeld een (kracht)training heeft de spier voldoende energie nodig om te kunnen werken. Op volgorde maakt het lichaam/de spier gebruik van de volgende systemen. Ten eerste het ATP-CP-systeem (het fosfatensysteem), welke zonder zuurstof werkt. De letters CP staan voor creatinefosfaat. In de cellen waar ATP is opgeslagen, is ook CP te vinden. Ook dit creatinefosfaat slaat energie op. Deze kan worden gebruikt om afgebroken ATP te heropbouwen. Hierdoor blijft de afgifte van ATP stabiel en kan de spier hier energie uit blijven halen. Echter is de voorraad CP niet groot, waardoor al vrij snel wordt overgegaan naar het volgende systeem. Dit kan al na maximaal 15-20 seconden. Dan het anaerobe glycolyse systeem (het melkzuursysteem). Hierbij wordt ATP vanuit de afbraak van glucose verkregen. Dit systeem werkt zonder zuurstof. De spieren gebruiken glucose als energiebron, maar vanuit de afbraak hiervan komt melkzuur (wat verzurend op de spieren werkt). Het sein van melkzuur werkt als een waarschuwing waardoor verdere afbraak van glucose wordt geremd. Als de spieren eenmaal verzuren, slaat dit glycolyse systeem (wat dan is ‘uitgeput’) over naar het oxidatieve systeem. Meestal kan deze bron ongeveer 30-60 seconden aan energie leveren, of 8-12 herhalingen bij krachtoefeningen. Ten slotte het oxidatieve systeem. Dit systeem maakt gebruik van zuurstof om brandstoffen af te breken. Het is complex, maar effectief. Spieren vereisen veel energie bij een langdurige inspanning, en met name dit oxidatieve systeem levert een stabiele aanvoer van, en een grote energieopbrengst. Met name duursporters hebben hier veel profijt van. Het oxidatieve systeem werkt bijvoorbeeld op afgegeven melkzuur door de spieren en breekt dit af om spierverzuring tegen te gaan.